-Կպարե՞ս հետս,-հարցրեց Աննան ու այնպիսի տոնով,որ չկարողացա մերժել:Ես վեր եմ կենում,բռնում եմ նրա ձեռքից ու քայլում ենք դեպի պարողները,ապա շրջվում ենք դեմ հանդիման,նրա մյուս ձեռքը բռնելով դնում եմ ուսիս,իսկ իմ ձեռքը նրա գոտկատեղին ու սկսում ենք պարել:Լուռ պարում էինք,նայում եմ նրա աչքերի մեջ,բայց նա ի զարմանս ինձ փախցնում է հայացքը ինձանից և կարծես բոլորովին այն Աննան չլիներ,որին ճանաչում էի,որի հայացքներից ես էի միշտ խուսափել:Հանկարծ զգում եմ,որ նրա ձեռքը ափիս մեջ սկսում է դողալ,նրա հետ ինչ-որ բան այն չէր,նա շատ լարված էր և կարծես ուզում էր ինչ-որ բան ասել,բայց չգիտեր ինչպես սկսել:

    -Դու լավ ե՞ս,-հարցրի ես:Նա ուշադիր նայեց աչքերիս մեջ ու գլխով դրական նշան արեց:Երգն ավարտվեց և արդեն ուրիշ ավելի աշխույժ երգ սկսվեց:Ոմանք վերադարձան նստելու,իսկ ոմանք մնացին պարելու:Աննան նույնպես գնաց նստելու,իսկ ես դուրս եկա հյուրասենյակից և քայլում էի միջանցքով դեպի դրսի դուռը:

    -Արա՞մ,-դուռը  բացել էի ու արդեն ուզում էի դուրս գալ,ետևիցս գոռաց Աննան:Ես կանգ եմ առնում,շրջվում եմ դեպի նա և սպասում,թե ինչ պիտի ասի:

    -Գնու՞մ ես,-ու նա մոտենում է ինձ:

    -Չե’,դուրս եմ գալիս ծխելու,-ապա միասին դուրս ենք գալիս բակ:Գրպանիցս հանում եմ ծխախոտը,վառում եմ այն ու սկսում եմ ծխել:

    -Վերջացնես,գնա՞նք իմ սենյակ,ուզում եմ բան ցույց տալ քեզ:Մի պահ երկմտում եմ,մտածելով,թե ինչ պիտի ցույց տա,ապա հարցնում եմ:

    -Ի՞նչ ես ցույց տալու:

    -Կգնանք կտեսնես:

    Ես արդեն անհամբերությամբ սպասում էի,թե երբ կվերջանա ծխախոտը,որպեսզի տեսնեմ ինչ է ցույց տալու:Վերջապես ծխախոտը վերջանում է,մնացորդը նետում եմ աղբարկղը ու նայելով Աննային ասում եմ:

    -Գնա՞նք:

    -Գնանք,բայց լավ կլինի ես սկզբում գնամ,մի քանի րոպե հետո նոր դու արի,որպեսզի չտեսնեն մեզ միասին երկրերդ հարկ բարցրանալիս ու ուրիշ բաներ չմտածեն:

    -Լավ,-ես համաձայնվում եմ նրա հետ:

   Նա գնաց,իսկ ես մնացի դրսում և արեցի այնպես,ոնց որ պայմանավորվել էինք:Մի քանի րոպե անց ես բարձրանում եմ նրա սենյակ:Հասնելով սենյակի դռան առջև ամեն դեպքում որոշում եմ թակել այն:

    -Ներս արի,-ներսից լսում եմ Աննայի ձայնը:Ես ներս եմ մտնում,այնտեղ մութ էր,քանի որ պատուհանի առջև մուգ կարմիր անթափանցվարագույրներ կային և որը սենյակը բաժանում էր երկու մասի:Նայում եմ Աննան չկա,աչքերով սենյակը աչքի եմ անցկացնում և նկատում եմ,որ նա այդ վարագույրների ետևում է:

    -Դուռը ծածկիր ու առաջ արի հիմա կգամ:

    -Իսկ այստեղ լույս չկա՞,-հարցրի ես:

    -Մահճակալի կողքին լուսամփոփ կա:Ես դուռը առանց փակելու մոտենում եմ նրա մահճակալին,վառում եմ պահարանի վրա դրված լուսամփոփը ու հարցնում եմ:

    -Դե ի՞նչ պիտի ցույց տայիր,-ու այդ ժամանակ բացվում է վարագույրը և լեզուս միանգամից ասես կապ է ընկնում:Հետո նա ծածկում է վարագույրը և այն մնում է նրա ետևում ու ընդամենը մի քանի քայլ հեռավորության վրա ես տեսնում եմ Աննայի գեղեցիկ մարմինը,որը այդ մութ սենյակում,միայն լուսամփոփի այդ աղոտ լույսի տակ ընդգծվում էր յուրովի:Այո հիմա եմ հասկանում,թե ինչու էր նա ուզում սկզբում գնալ ու որ ոչ մի բան էլ չէր պատրաստվում ցույց տալ ինձ:Մի քանի

վայրկյան լուռ ու քարացած կանգնած նրա մերկ մարմնին նայելուց հետո վերջապես ուշքի եմ գալիս:

    -Ի՞նչ ես անում,-հարցրի ես:

    -Ուզում եմ,որ նվերս ստանամ ծննդյանս օրվա առթիվ:

    -Բայց դու արդեն ստացել ես քո նվերը:

    -Ես նյութական նվերի մասին չեմ խոսում,-ու նա մոտենում է ինձ:Նա ամբողջ մարմնով դողում էր:Չգիտեի ինչ պատասխանեի նրան,չէի սպասում,որ նա կարող էր այդպիսի քայլի գնալ:

    Նա բռնում է ձեռքիցս,ապա գլուխը կամաց-կամաց մոտեցնելով գլխիս,իր դողացող շուրթերով քնքշորեն համբուրում է շուրթերս:Ճիշտ է ես չեմ պատասխանում նրա համբույրին,բայց հնազանդորեն ընդունում եմ նրա համբույրը,հետո չգիտեմ,թե նրան խղճալով,թե Լիզայի հանդեպ զայրույթիս պատճառով կամ պարզապես չդիմանալով այդ ֆիզիկական ձգողությանը ես նույնպես պատասխանում եմ նրա համբույրներին և ավելին,նա ինձանից ստանում է այն նվերը,որը ցանկանում էր:Աննան երջանիկ էր ու ի տարբերություն ինձ չէր փոշմանել կատարվածի համար:Ես արագ հագնվում եմ ու պատրաստվում եմ իջնել հյուրասենյակ,քանի դեռ մեզ ման չէն եկել:Ուզում եմ դուրս գալ նրա ննջասենյակից և տեսնում եմ,որ դուռը չեմ փակել ու լավ էր,որ մեր բախտից մարդ չեր եկել նրա ննջասենյակ,պատկերացնում ե՞ք,թե ինչ կլիներ,եթե հանկարծ նրա ծնողները պատահաբար մտնեին սենյակ ու մեզ այդպես միասին տեսնեին,կամ ինչ-որ մեկը,միանգամից ամբողջ լուրերը տարածվելու էին ամբողջ դպրոցով մեկ և գլխավորը ընկնելու էր Լիզայի ականջը ու ես վերջնականորեն բոլոր հույսերս կկորցնեի:Մի խոսքով ես իջնում եմ հյուրասենյակ,բոլորը դեռ զվարճանում էին,պարում էին ու բոլորը բացի Կարենից մեր բացակայությունը չէին նկատել:

    -Էս ու՞ր էիր,-տեսնելով ինձ հարցրեց նա:

    -Հետո կպատմեմ,-պատասխանեցի ես,ապա քայլեցի դեպի սեղանը,նստեցի տեղս ու միանգամից աչքս ընկավ գարեջրի վրա,վերցրի այն,բացեցի,լցրի մի գավաթի մեջ և սկսեցի կում-կում խմել:Մի քանի րոպե անց տեսնում եմ,որ արդեն Աննան էլ է վերադարձել և մեր համադասարանցի աղջիկների հետ մի անկյան վրա կանգնած զրուցում են,իսկ ուշադրության կենտրոնում կրկին ես էի,նա աչքի պոչով մերթընդմերթ ինձ էր նայում,ժպտում էր,ապա նորից զրուցում նրանց հետ:

    Ծնունդն ավարտվում է,բոլորը հրաժեշտ են տալիս Աննային և նրա ծնողներին ու հեռանում են,ես նույնպես նրանց պես քանի,որ նրա ծնողները այնտեղ էին և նա չկարողացավ ինձ հրաժեշտ տալ այնպես ոնց որ ուզում էր:Ճանապարհին պատմում եմ Կարենին տեղի ունեցածի մասին:

    -Բա վերջը՞,ի՞նչ ես մտածել:

    -Ի՞նչ պիտի մտածեմ,-պատասխանում եմ ես:

    -Քեզ այնպես ես պահում կարծես դու կապ չունես դրա հետ,-Կարենը զարմացած էր,որ այդպես հանգիստ էի պահում ինձ:

    -Իսկ ո՞նց պիտի պահեմ ինձ,գնամ ինձ կախե՞մ,բոլորի հետ էլ կարող էր այսպիսի բան պատահել:

    -Իսկ նա…

    Նա մի պահ ձայնը կտրեց,ապա փորձեց նորից շարունակել:

   -Իսկ նա առաջին,-ու նորից լռեց:

   -Ուզում ես ասել,որ նա առաջին անգամ ինձ հե՞տ է եղել,-գլխի ընկնելով,թե ինչ է ուզում ասել Կարենը,փորձեցի օգնել նրան,իսկ նա գլխով արեց:

    -Հա,դժբախտաբար,-հոգոց հանելով պատասխանում եմ ես:

    -Փաստորեն իրադրությունը ավելի լուրջ է քան ես պատկերացնում էի:

    -Ի՞նչ ես ուզում դրանով ասել,-այդ պահին ես ընկնում եմ մտածմունքների մեջ:

    -Դե նկատի ունեմ,որ մի օր էլ կգնաս դպրոց ու նա կհայտնի,որ երեխա է ունենալու քեզանից,-պատասխանելով նա սկսում է միանգամից բարձրաձայն ծիծաղել:

-Ի՞նչ ես հիմար-հիմար խոսում,ընդամենը մի անգամ եմ նրա հետ եղել:

    -Ի՞նչ նշանակություն ունի,չնայած եթե այդպես էլ լինի կարծում եմ դժվարություն չի լինի ինչ-որ մեկից հղիանալը:

    -Չե հա’,դու էլ հո չասացիր,չեմ կարծում,թե նման բան կանի,-ճիշտ է ինձ հույս էի տալիս,բայց հոգուս խորքում Կարենի ասածներից հետո սկսել էի լուրջ մտածմունքների մեջ ըմկնել,իմ կարծիքով նրանից ամեն ինչ սպասելի էր,ինձ իրենով անելու համար: 

    -Ի՞նչ անեմ բա,-մտահոգ հարցրի ես:

    -Ի՞նչ կարող ես,որ ինչ էլ անես,պիտի նստես ու սպասես:

    Ես լռում եմ ու արդեն հասկանում եմ,թե ինչ լուրջ խնդրի մեջ եմ խրվել:Կարենը նույնպես լուռ էր:

    -Մի ելք ունես,-մի քանի վայրկյան լռելուց հետո նա նայեց ինձ ու ասաց :

    -Ի՞նչ ելք,-անհամբեր հարցրի ես ու մի պոքր ել կարծես ուրախացած:

    -Պիտի ձևացնես,որ սիրում ես նրան,հետո արդեն մի քանի ամիս կանցնի ու այդ ժամանակ արդեն ուշ կլինի և չի կարողանա էլ այդպիսի քայլի գնալ,բայց չպիտի նորից էլ նման բան անես:

    Մտածում եմ,որ վատ գաղափար չի նրա ասածը,սակայն այստեղ էլի մի խնդիր կա:

    -Իսկ եթե իսկապես իմ երեխան ունենա՞ առանց որևե քայլի դիմելու:

    -Այդ դեպքում էլ ելք չես ունենա ու ստիպված կլինես ամուսնանալ նրա հետ և իրար հետ միասին մեծացնեք ձեր երեխային:

    Կարենը տեսնելով,որ շատ եմ ընկնում արդեն մտածմունքների մեջ,որոշում է նորից սփոփել ու հույս տալ ինձ:

-Դե լավ մի այդքան մտածի,մեկ անգամով հավանականությունը այդքան մեծ չի,դու պարզապես ձևացրա,թե սիրում ես նրան ու ամեն ինչ կնկնի իր տեղը:

    -Ծխելու բան ունե՞ս,-տեսնելով,որ էլ ուրիշ ելք չկա ու ստիպված եմ սպասելու,որոշում եմ մի հատ ծխել գոնե միքիչ թեթևանալու համար:Կարենը առանց պատասխանելու գրպանից հանում է ծխախոտի տուփը ու ինձ է մեկնում:Ես վերցնում եմ այն,միջից հանում եմ մի հատիկ,ապա տուփը նրան վերադարձնելով վառում եմ գլանակը ու սկսում եմ ծխել:Նա նույնպես մի հատիկ է վառում ու ասում:

    -Դե լավ արի տուն գնանք,-միաժամանակ նայելով ժամացույցին,-արդեն երեքն է,հիմա գնանք վաղը կզրուցենք:

    Մենք սկսում ենք քայլել:Երկար լուռ քայլելուց հետո,հրաժեշտ ենք տալիս միմյանց ու այնպես եմ հասնում տուն,որ չեմ նկատում:

    -Գորշ միջավայրի մեջ Սևակը փոխադարձ հասկացողության է 

կոչում և’ իր շրջապատի մարդկանց,և’ համայն մարդկությանը:

Մարդու արժեքի բարձրացումը դառնում է գերագույն նպատակ և

 հասնում այսպիսի զուգորդության.<<Նաև հասկանա’նք,

Որ մեր իսկ արյան գնդիկը մանըր Այս երկիր կոչված գնդից ավելի 

մեծ է ու ծանըր…>>:

    Այսպես,անընդհատ քննադատելով կյանքի արատները,անընդհատ

 պայքարելով հանուն մարդկային բարձր արժանապատվության`

 բանաստեղծն էլի մնում է կյանքին սիրահարված:Նկարագիր,

որն առանց զիջումների գնում է ինքնահաստատման` հպարտ

 իր յուրաքանչյուր արարքի համար,որովհետև այդ արարքները 

նա ներկայացրել է հրապարակային քննության և հիմա տոնում է 

իր բարոյական հաղթանակը,որը նաև ապրելու ի’ր սկզբունքների

 հաստատումն է.

    Մեր մոտ գրականության դաս էր առաջին դասը և առաջինը

հենց Աննան էր դաս պատասխանում,նա մի կողմից պատմում էր,

մի կողմից ինձ էր նայում,իսկ այս տողերը արտասանելուց,

երեկվա կատարվածից հետո վստահ եմ դիտավորյալ էր ընտրել և 

    Նա ուղիղ աչքերիս մեջ էր նայում արտասանելիս,իսկ ես նրան

  նայելիս ուզում էի տեղիցս վեր կենալ ու ասել նրան ամենա վատ 

բանները,բայց հիշում էի Կարենին,հիշում էի,որ պիտի ձևացնեմ 

իբրև սիրում եմ նրան և հետո էլ մտածում եմ,թե նա ի՞նչ մեղք ունի,

որ ես չկարողացա ինձ ետ պահել այդ քայլից:

    -Ինչու՞ ես տխուր,-դասն արդեն ավարտվել էր ու քանի,որ 

տրամադրություն չունեի դասամիջոց դուրս գալու,մնացել էի 

դասասենյակում և տեղումս նստած սպասում էի Լիզայի գալուն,

Աննան էլ առիթը բաց չթողնելով մոտեցավ ինձ ու միանգամից 

հարցրեց:

    -Տխու՞ր չեմ,պատասխանեցի ես:

    -Այդ դեպքում ինչու՞ ես այդպես միայնակ նստել այդտեղ:

    -Հոգնած եմ,գիշերը շատ ուշ քնեցի:Դու ոնց ե՞ս:

-Ես երեկվա կատարվածից հետո ինձ շատ լավ եմ զգում:

    -Երեկ իսկապես չափն  անցանք,չպիտի այդպիսի բան անեինք:

    -Բայց դու էլ էիր ուզում չէ՞,եթե չուզեիր չէիր մնա,սակայն  

մնացիր,եթե հիշում ես:

    Այդ պահին քիչ էր մնում ինձ չտիրապետեի,բայց հիշեցի,

որ ամեն ինչ կփչացնեմ և այլ կերպ պիտի վարվեմ:

    -Ճիշտ ես չեմ ժխտում,պարզապես չպիտի շտապեինք,չեմ 

կարծում,թե երեկ դրա ժամանակն էր:

    -Իսկ ե՞րբ էր ժամանակը:

    -Չգիտեմ,բայց հաստատ ոչ երեկ,-նա մի պահ լռեց և չգիտեմ ինչ 

անցավ մտքով:

    -Ճիշտ ես կներես,չպիտի շտապեինք:

    -Ի՞նչ,-մի պահ զարմացա նրա ասածների վրա:

Դասերը սկսվելու զանգն արդեն հնչել էր և այդ պահին Լիզան եկավ:Բոլորն արագ տեղավորվեցին ու ոտքի կանգնած սպասում էինք մինչ նա թույլ տար նստել: